Hướng dẫn cách biểu diễn thuật toán bằng sơ đồ khối
Lưu đồ thuật toán (flowchart) là gì
Lưu đồ thuật toán là công cụ dùng để biểu diễn thuật toán, mô tả nhập (input), dữ liệu xuất (output) và luồng xữ lý thông qua các ký hiệu hình học. Công cụ này rất thích hợp để bạn học cách tư duy phân tích bài toán.
Các ký hiệu
Để vẽ lưu đồ thuật toán, bạn cần nhớ và tuân thủ các ký hiệu sau đây:
Lưu đồ thuật toán được duyệt lưu đồ thuật toán theo trình tự sau:
- Duyệt từ trên xuống.
- Duyệt từ trái sang phải.
Để cho dễ hình dung, chúng ta sẽ tìm hiểu các bài toàn sau:
Bài 1: Cho số nguyên n. Hãy tính giá trị tuyệt đối của n.
- Đầu vào: một số nguyên n.
- Đầu ra: giá trị tuyệt đối của số nguyên n.
Bản chất của bài toán này là bạn cần kiểm tra số nguyên n có nhỏ hơn 0 hay không. Nếu nhỏ hơn 0 thì bạn nhân giá trị của n cho -1 để chuyển thành số nguyên dương. Còn nếu n lớn hơn 0 thì bạn không cần làm gì cả. Sau cùng thì bạn in giá trị của n ra, đó cũng chính là giá trị tuyệt đối mà bạn cần.
Bài 2: Giải và biện luận phương trình bậc nhất: ax + b = 0
- Đầu vào: hai số nguyên a và b.
- Đầu ra: nghiệm của phương trình.
Bài 3. Vẽ lưu đồ (flowcharts) cho thuật toán nhập vào độ C (Celsius) và chuyển sang độ F (Fahrenheit). Biết rằng C/5 = (F-32)/9.
Phân tích: Nhập (Input) vào độ C; Xử lý (Process) là F = C * 1.8 + 32; Hiển thị (Output) độ F
Bài 4. Vẽ lưu đồ cho thuật toán nhập vào điểm toán, điểm lý và điểm hoá. Sau đó tính tổng điểm, điểm trung bình và hiển thị kết quả.
Phân tích:
Nhập vào điểm toán, điểm lý và điểm hóa; Xử lý là tính điểm tổng và điểm trung bình cộng; Hiển thị điểm tổng và điểm trung bình cộng.
Bài 5. Vẽ lưu đồ cho thuật toán tính chu vi, diện tích hình tròn. Hiển thị chu vi và diện tích sau khi tính.
Phân tích:
Nhập vào bán kính r; Xử lý là tính chu vi = 2*PI*r, diện tích = PI*r*r; Hiển thị chu vi và diện tích
Bài 6. Vẽ lưu đồ cho thuật toán tìm số lớn nhất trong 3 số a, b và c.
Phân tích:
Nhập vào 3 số thực; Xử lý tìm số lớn nhất bằng cách so sánh; Hiển thị số lớn nhất
